Krótka historia encyklopedii

Sama nazwa „encyklopedia” wywodzi się z języka starogreckiego i powstała z połączenia słów oznaczających „tworzących krąg” i „wykształcenie”. Słowa te doskonale oddają definicję encyklopedii, która jest kompendium wiedzy złożonym z haseł i objaśniających je tekstów. Hasła te ułożone są zazwyczaj alfabetycznie, by czytelnik szybko odnalazł interesujące go zagadnienie. Obecnie na świecie istnieje wiele encyklopedii powszechnych (traktujących o całej wiedzy ludzkości) oraz specjalistycznych (zawężających się tylko do określonej dziedziny). Ale ja to się wszystko zaczęło?

Przyspieszona historia encyklopedii

Prace o charakterze encyklopedycznym pojawiły się już 2 tysiące lat temu! Ale przyjmuje się, że pomysł faktycznej księgi z hasłami i ich wyczerpującymi objaśnieniami, ułożonymi w porządku alfabetycznym, pochodzi od Johna Harrisa – w 1704 roku wydał on „Lexicon technicum”.

Choć sam termin „encyklopedia” pierwszy raz wykorzystał Francois Rebelais w 1532 roku, a Pavao Skalicia w 1559 roku użył tego określenia w tytule swojej pracy. Później przyszedł czas na znane encyklopedie powszechne, a dzisiaj niemalże w każdym kraju wydawane są przeróżne egzemplarze.

Sławne encyklopedie

• Tytuł pierwszej powszechnej encyklopedii należy przyznać francuskiej „Encyclopedie”, opracowanej przed Denisa Diderota i Jeana d’Alemerta. Prace nad francuską encyklopedię zakończyły się w 1772 roku. Na wydanie składało się 28 tomów, ponad 71 tysięcy artykułów i ponad 2 tysiące ilustracji.

  Wielu współautorów tej sławnej encyklopedii brało później udział w organizacji Wielkiej Rewolucji Francuskiej.

• Równolegle z powszechną encyklopedią francuską powstawała anglojęzyczna encyklopedia „Encyclopaedia Britannica”. Po raz pierwszy została wydana w latach 1768-1771 przez Williama Smellie’a oraz Colina Macfarquhara, w Edynburgu. W przeciwieństwie do francuskiej wersji, anglojęzyczna encyklopedia była bardzo zachowawcza. W roku 2004 pełna wersja „Encyclopaedia Britannica” liczyła 32 tomy i ponad 120 tysięcy artykułów.
• W Polsce na rynku wydawnictw encyklopedycznych wskazuje się na dominującą pozycję PWN – Polskiego Wydawnictwa Naukowego.

.